چشمه آب گرم مرتضی علی یکی از عجایب و دیدنیهای شهر طبس است که هر ساله شاهد بازدید هزاران گردشگر و زمینشناس داخلی و خارجی است
کد ثبت مکان توریستی | A/10/0821 |
کد ثبت اثر ملی | |
کد ثبت اثر جهانی |
برای رسیدن به آبگرم مرتضی علی و طاق شاه عباس باید از روستای خرو بگذرید و بعد،وارد دهانه دره ای میشوید .
روستای خرو یک روستای توریستی در 20 کیلومتری شرق طبس و دارای جاده آسفالته مناسب است.در روستای خرو نیز محلهای اقامتی یک روزه و چند روزه مناسب وجود دارد.
اطلاعات بیشتر از روستای خور روی تصویر کلیک کنید
از روستای خور تا ابتدای ورودی مجموعه تاریخی و طبیعی کال سردر با خودرو 5 دقیقه می باشد . در محل پارکینگ مناسبی نیز قرار دارد.سرویس بهداشتی مناسب و همچنین چشمه گوارای آب قنات قرار دارد.
حدود پنج كیلومتر را با پای پیاده طی کنید كه بیشتر این مسیر از داخل آب می گذرد. در طول راه، دیوارههای بلند دره مانندی در دو طرف همراهی تان می کنند که روی آنها حفرههای کوچک و بزرگ با نظم خاصی قرار گرفته اند. بعضی از این حفره ها، چشمه های جوشان آب هستند که بزرگترین شان به حمام مرتضی علی معروف شده است.
دیوارههای بلند دره، حفرهها و كانالهایی دیده میشود كه با نظم خاص و مهندسی حساب شدهای بنا شده است كه به آن خانه گبر گفته میشود. وی ادامه داد: هركدام از این حفرهها كه قدمت آن به دوران ساسانیان یعنی حدود 1500 سال قبل میرسد، مقطعی از كانالی هستند كه در داخل آن بعد از چاههایی كه به ارتفاع حدود 10 متر هستند به دالان بالا میرسیم كه به اتاقكهایی منتهی میشود.
قوس تونلهای بالایی خانههای گبر همانند قوسهای بناهای دوران ساسانیان است كه البته راه دسترسی به داخل این خانهها مشكل و تنها با وسایل كامل صخرهنوردی و كوهنوردی و توسط افراد خبره ورود به داخل آن امكانپذیر است. وی عنوان داشت: پس از حدود 35 دقیقه پیادهروی در داخل كال سردره و برخلاف جریان آب، به چشمههای متعدد آب به ویژه چند چشمه آبگرم میرسیم كه بزرگترین چشمه از درون حفرهای منشا میگیرد كه به حمام مرتضیعلی معروف است.
این چشمه ها پس از سرچشمه گرفتن از دامنه غربی کوه کش سیاه به سمت غرب جاری می گردند.
اولین چشمه به نام قنبر از شرق به غرب (به تبعیت از شیب و راستای دره) جاری بوده و آب آن سرد است. پس از طی 6 کیلومتر چشمه آب گرم مرتضی علی ظاهر گردیده که علت به وجود آمدن گرمای آب شکستگی و فشار گسلی می باشد. پس از تجمیع آب چشمه های مرتضی علی و قنبری آب حاصل پس از طی 300 متر به چشمه جعفری منتهی میشود.
چشمه مرتضی علی
چشمه مرتضی علی طبس در جلسه کمیته ثبت و حریم میراث طبیعی، 29 مرداد 1393 با شماره 196 در فهرست میراث طبیعی به ثبت رسید.
کلیپ ” زیباییهای چشمه آبگرم مرتضی علی ”
……………….
در رودخانه مسیر چشمه گرم مرتضی علی اختلاف دمای دو طرف رودخانه کاملا احساس میشود.
دلیل این اتفاق آن است که آب گرم چشمه از دیواره سمت راست به داخل رودخانه می ریزد و همین، اختلاف دمایی را در چشمه ایجاد می کند که گاهی به 10درجه هم می رسد! غلظت بیشتر آب گرم و تفاوت ساختاری آن با آب سرد جاری در كف رودخانه باعث میشود که این آب ها تا مسافت حدود سیصد متری بستر رودخانه هم پیش بروند در حالی که به طور کامل با هم مخلوط نشده اند و در بستر رودخانه قابل تفکیک هستند! به این ترتیب می بینید که در یك طرف رودخانه آب سرد و در طرف دیگر آب گرم جریان دارد.
چشم اندازها و منظره های زیبا و متنوع، خارج بودن از محدوده های تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، برخوردای از وسعت و فضای مناسب جهت حفاظت، نزدیکی به شهر طبس و دسترسی آسان و نزدیکی به روستایی یلاقی خرو با مزارع زیبا و باغات میوه برشمرد.
داشتن چند اثر تاریخی (با قدمت 500 تا 1500 سال پیش) مانند طاق عباسی و خانه گبری در دل خود، خاصیت طبی و درمانی چشمه، پدیده های جذاب ژئومورفولوژیکی کم نظیر، کارستی و ژئوتوریسمی (در مطالعات زمین شناسی این محدوده و قسمتهایی از کوههای شتری را بعنوان بهشت زمین شناسی یاد میکنند) و هجوم گردشگران به این منطقه از دیگر قابلیتهای ویژه این اثر طبیعی دانست.
در ادامه درهی مسیر چشمه آبگرم حمام مرتضیعلی به طاق زیبای شاهعباسی برخورد میكنیم كه بیش از 700 سال قدمت دارد و میان دو كوه نزدیك به هم ساخته شده و بنایی آجری است كه در قسمت بالا و یا تاج آن سنگ به كار رفته است.
طاقبند در قسمت پایین شامل طاقی است آجری كه پاكار آن بر كوههای سنگی دو طرف رودخانه قرار دارد و بلندای طاق تا زیر تیزه آن 17 متر و بلندای آن 30 متر تخمین زده میشود كه این طاق قدیمیترین بخش بناست كه دو قسمتی بودن بنا از نظر زمان ایجاد آن به خصوص از طرف پشت طاقبند به خوبی قابل مشاهده است.
برای دیدن اطلاعات تخصصی طاق عباسی کلیک کنید
سنگ نگاره های چند هزار ساله نیز در پای این طاق دیده میشود
میتوانید مقاله انگلیسی را از اینجا دانلود کنید
کلیه حقوق این پایگاه برای “دانشنامه طبس گلشنwww.tabasenc.ir ” محفوظ است
با سلام اطلاعات مفيدي بود با تشكر
بابا ایول به این همه اطلاعات.امیدوارم همیشه توکارتون خدابهتون کمک کنه وموفق باشید به من خیلی کمک کردید ممنون
سللام خسته نباشید درمنطقه مرتضی علی فضایی برای استراحت ونشستن میباشدیاخیر؟برای کسی که عده ایی تورمیخواد بیان؟
با سلام در کال سردر و چشمه مرتضی علی با فاصله کمی از روستای ییلاقی و توریستی خرو قرار دارد . در محل ورودی کال سردر ؛ فضا هایی برای نشستن و صرف غذا و سرویس بهداشتی در نظر گرفته شده است ولی بهتر است از اردوگاه تفریحی روستای خرو استفاده شود
سلام وقتتون بخیر
من 5 اردیبهشت سال 96 طبس بودم
حای فوق العاده قشنگی بود … واقعا هرکس اینجا رو نبینه از دستش رفته … بسیار بسیار آرامش بخش بود راه رفتن تو آب هایی که خیلی زلال بود و اینکه هرجای آب یه دمایی داشت گاهی سرد میشد و گاهی گرم
خیلی عالی بود من و همسرم خیلی لذت بردیم