جشن و آيين گل غلتان سال هاست در مناطقي از خراسان به ويژه شهرها و روستاهاي خراسان جنوبي در فصل بهار نيمه دوم فروردين ماه تا اواسط ارديبهشت که فصل برداشت گل محمدي است برگزار مي شود و مدتي است اين جشن که ريشه در فرهنگ اصيل ايراني اسلامي دارد رو به فراموشي سپرده شده و فقط در برخي مناطق آن هم به صورت تکي و انفرادي انجام مي شود .
بخش ديهوک شهرستان طبس هم از مناطقي است که سال هاست در آن اين سنت حسنه در اين فصل براي نوزاداني که اولين بهار زندگي شان را سپري مي کنند برگزار مي شود و بيشتر، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، عمه ها و خاله ها، پدر و مادر و ديگر اعضاي خانواده در آن شرکت مي کنند.
روزي که قرار است اين آيين برگزار شود صبح زود مادر بزرگ و چند نفر از زنان به باغ و باغچه مي روند و با ذکر صلوات به جمع آوري گل محمدي مي پردازند و پس از جمع آوري گل ها به خانه پدر بزرگ و يا خانه اي که قرار است در آنجا مراسم اجرا شود مي روند و گل ها را بر روي پارچه اي سفيد مي ريزند و پر پر مي کنند که در اين هنگام ذکر صلوات زينت بخش خانه مي شود و اگر پدر بزرگ نوزاد در خانه حضور داشته باشد ابياتي را در وصف حضرت محمد(ص) و بهار با لحن محلي مي خواند تا گلها براي اجراي اين سنت آماده شوند.
پس از آماده شدن گلها مادربزرگ به افرادي از فاميل و همسايه ها که نوزاد حدودا يک ساله دارند خبر مي دهد که بعدازظهر مراسم گل غلتان برگزار مي شود تا نوزادان خود را آماده کنند و آنها را پس از حمام و پوشيدن لباس نو بعد از ظهر به خانه اي که از قبل آماده شده ببرند و پس از جمع شدن همه مادران و نوزادان و بزرگترها لباس نوزادان را با ذکر صلوات بيرون مي آورند و آماده برگزاري اين آيين مي شوند.
مادربزرگ ها پارچه اي سفيد را که از قبل آماده شده است پهن مي کنند و نوزادان را روي آن مي گذارند و گل هايي که از قبل آماده شده را در سبدهايي گذاشته و توسط بزرگترها و مادران در حالي که ذکر صلوات بر لبهاي حاضرين جاري مي شود بر سر و بدن نوزادان ريخته مي شود.
سپس مادر و مادربزرگ دو طرف پارچه را گرفته و به صورت گهواره نوزاد را حرکت داده و پدربزرگ گل روي سر و بدن نوزاد مي ريزد تا نوزاد گل باران شود. پس از اتمام مراسم گلها را جمع آوري کرده و در صورت داشتن دستگاه گلاب گيري، گلاب آن را مي گيرند و بين خانواده ها توزيع مي شود.
مادربزرگ ها هدف از برگزاري اين آيين را طراوت و سرزندگي و شادابي نوزادان و دور شدن امراض و بيماري ها و عادت کردن نوزاد به عطر و بوي گل و گلاب و همچنين ريشه دار شدن و فرزندآوري زياد اين نوزاد در آينده (همچون درخت
گل محمدي که وقتي کاشته مي شود يک شاخه است ولي پس از گذشت چند سال شاخه هاي زيادي از اطراف آن مي رويد و زياد مي شود) بيان مي کنند و اين که ذکر صلوات در اين مراسم باعث معنويت بخشيدن به روح و جسم نوزاد مي شود .
اين سنت حسنه ساليان سال است که در ديهوک برگزار مي شود و چند سالي است اين مراسم به دليل اينکه تجملات و زندگي هاي جديد و همچنين کم شدن تعداد فرزندان در خانواده ها رواج گرفته رو به فراموشي است و مدتي است پدربزرگ ها و مادربزرگ ها اين سنت را احيا کرده و خانواده ها را به فرزندآوري تشويق مي کنند.
آن ها در هنگام انجام این ایین و غلتاندن نوزادان در لابه لاي گل هاي محمدي اين اشعار را مي خوانند:
در باغ گلي صبحدمي گرديدم يا محمد
بسيار گل لطيف و زيبا ديدم يا محمد
سرمست شدم به جان تو وقتي که
يک غنچه گل محمدي بوييدم يا محمد
———————————————————-
همه کوه و کمر بوي تو داره يا محمد
کدوم گل قامت روي تو داره يا محمد
همون ماهي که از کوه ميزنه سر
نشان طاق ابروي تو داره يا محمد
قسمت اول شعر سروده شده توسط شاعر محلی اقای محمود غیبویی
پاسخ دهید