کفتار
پناهگاه حیات وحش نایبندان در جنوب و جنوب غربی طبس واقع شده است. فاصله پناهگاه با مرکز استان حدود ۲۰۰ کیلومتر و فاصله تا شهر طبس حدود ۴۰۰ کیلومتر است و مسیرهای دسترسی به آن شامل جاده اصلی یزد – طبس و نیز جاده اصلی طبس – راور است که هر دو جاده به عنوان بخشی از مرز منطقه نیز محسوب می شوند.
این حیوان یک گوشتخوار متوسطجثه با سری نسبتاً بزرگ است که قسمت جلویی بدنش بسیار پدرقدرتتر از قسمت پایانی آن است. پاهایی بلند با چهار انگشت در هر پا دارد. وزن آن حدود ۳۵ تا ۴۵ کیلوگرم است. موهای بلندی دارد که در تابستان کوتاهتر از زمستان است. رنگ آنها در بغل، پاها، و پشت سفید-خاکستری مایل به قهوهای کمرنگ با نوارهای متقاطع سیاه است. این نوارهای سیاه در زمان خشم یا ترس حیوان در قسمت گردن و پشت سیخسیخ شده و ظاهری بزرگتر و ترسناکتر به حیوان میبخشند. دم آنها حدود ۴۰ سانتیمتر طول دارد و به رنگ سیاه و خاکستری است و در برخوردهای اجتماعی با کفتارهای دیگر شَق میشود. نرها و مادهها ظاهری شبیه به هم دارند هرچند نرها کمی بزرگترند. با این که از نظر ظاهری تا حدی به سگها شباهت دارند اما از نظر روابط تکاملی به گربه سانان نزدیکترند.
کفتار راهراه معمولاً در غارهای طبیعی کنام دارد که معمولاً آنها را بزرگتر میکند بهطوریکه گاهی از چند قسمت تشکیل میشود. در صورتی که غار طبیعی در محیط پیدا نشود، پناهگاه حیوانات دیگری چون گورکن و تشی را اشغال میکند. با توجه به اینکه کفتارها غذای خود را در لانهشان جمع میکنند، لانههای کفتارها ارزش باستان شناسی زیادی دارد و بسیاری از اوقات نشانههایی از حیات وحش حاضر در محل در دورههای زندگی انسان در یک منطقه را در آنها میتوان مشاهده کرد.
کفتار راهراه همه چیز خوار است اما مهمترین قابلیت آن شکستن استخوانهای بزرگ برای بیرون کشیدن مغز استخوان است. بیشتر به عنوان لاشهخوار شناخته میشوند و از طعمههای گوشتخواران بزرگتر یا لاشه حیوانات اهلی و وحشی مرده تغذیه میکنند، در عین حال قابلیت شکار حیوانات کوچک مثل لاک پشت و جوجه تیغی و خرگوش را هم دارند و گاهی از حشرات هم تغذیه میکنند. گاه دیده شده که آنها به حیوانات بزرگتر زخمی به ویژه دامهای جوان اهلی حملهور شده و آن را شکار کردهاند. کفتار راهراه همچنین بخش قابل توجهی از جیره غذایی خود را به گیاهان اختصاص میدهد و مشتاق محصولات کشاورزی به ویژه خرما، صیفی جات و میوهها است. معروف است که کفتارها گورهای کمعمق را هم برای خوردن اجساد باز میکنند و مدارکی هم در این زمینه وجود دارد و استخوانهای انسان در لانههای آنها پیدا شدهاست.
در بسیاری از مناطق مردم از کفتارها میترسند هرچند مدارک قابل اعتماد ناچیزی از حمله آنها به انسان موجود است، با این حال در ادبیات محلی داستانهای زیادی در مورد کشتن انسانها توسط کفتار به چشم میخورد. اما در حقیقت کفتارها عموماً از تماس با انسان میترسند و حتی در مواقعی که مورد حمله قرار گرفته باشند به ندرت دیده شده که برای گاز گرفتن مهاجم تلاش کنند. هرینگتون گزارش داده که زمانی در شرق ایران یکی از تفریحات رایج شکار کفتار با دست خالی بوده؛ به این صورت که چند مرد به غار کفتارها رفته و پس از یک درگیری مختصر که شامل غرشهای متقابل مردان و کفتارها میشده، کفتارها طنابپیچ در اختیار شکارچیان قرار میگرفتهاند.
کفتار راهراه همچنین گاه رامشده و به عنوان حیوان خانگی نگهداری میشود.
امروزه تهدید اصلی علیه کفتارها تصادفات جادهای است چرا که آنها شبهنگام برای خورد
ن کشتههای تصادفات جادهای به خیابان میآیند، تیراندازی و مسمومسازی آنها و همچنین مصرف زبالههای حاوی مواد شیمیایی سمی از دیگر خطرات موجود بر سر راه این حیوان است.
زیستگاه
در بخشهای مختلف کشور دیده میشوند اما در مجموع در سواحل خلیج فارس جمعیت بیشتری دارند و در بخشهای شمالی کشور کمتر دیده میشوند.
در صورت داشتن اسناد و اطلاعات و تصاویر جدیدتر ؛آنرا به همراه نام خود
به آدرس tabasenc@yahoo.com ارسال فرمایید
“استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع (www.tabasenc.ir) بلا مانع است”
پاسخ دهید