1_ Chlamydotis undulata
2_Ch. undulata fueraventurae undulata
كهاز زیرگونه اولي كوچكتر است و در جزاير قناري زندگي ميكند.
3_Ch. undulata macqueenii
كه در آسيا وجود دارد. زيرگونه اخيراز بقيه زيرگونهها بزرگتر است.
هوبرهاي كه در ايران ديده ميشود ، از اين زيرگونه ميباشد.
مشخصات ظاهری
این پرنده از میش مرغ کوچکتر و از زنگولهبال بزرگتر است.طول بدنش از نوكمنقار تا انتهاي دم ،حداكثر به 65 سانتيمتر ميرسد.نر و ماده شبيه هم هستند ، ولي نرها حدود 10 درصد از مادهها بزرگتر ميباشند.هوبره نر داراي دمي نسبتا بلند و بالهايي باريك در هنگام پرواز است. دو رشته پرهاي زينتي سياه و سفيد در حاشيه گردن دارند كهسياهي آنها در پشت گردن به خوبي مشخص است
از لحاظ ظاهری به بوقلمون ماده شباهت دارد، گردن و دم خرمائی رنگش دراز است، نر و ماده در تمام فصول از روی دسته پرهای سیاه و سفید بلندی که در طرفین گردن آنها آویزان است، کاکل کوتاه سیاه و سفید و چشمهای درشت تشخیص داده میشوند .سطح پشتی این پرنده قهوه ایو خاکی کمرنگ، با خطوط مجدار فراوان، سطح شکمی آن سفید و ناحیه گلویش، خاکستری کمرنگ است . در پرواز پشت و پوشپرهای بال، به رنگ خاکی یکدست بهنظر میآید، شاهپرهای سیاه بال دارای یک قسمت سفید رنگ در قاعده شاهپرهای نخستین میباشد ولی مقدار آن از سفیدی بالهای زنگوله بال و میش مرغ بسیار کمتر است . آهسته بال میزند، بالهایش دراز است . در پرندههای نر دو رشته پرهای زینتی سیاه و سفید در حاشیه گردن دارند که سیاهی آنها در پشت گردن به خوبی مشخص است. زمینه پر و بالشان خاکی رنگ است که در زیر بالها کم و بیش سفید میشود. سر و تاجی با رگههای سیاه و سفید بر زمینهای خاکی رنگ دارند و بالای دمشان خاکستری با رگههای عرضی تیرهتر است. نرهای نابالغ شبیه ماده به نظر میرسند، اما پرهای زینتی حاشیه گردن، أما در «مادهها» کمتر است.
هوبره یکی از پرندگان نادر و ارزشمند حیات وحش کشور ایران است که به عنوان گونهای حمایت شده مورد حفاظت قرار می گیرد و در مقیاس جهانی به عنوان گونهای آسیبپذیر در فهرست قرمز IUCN به ثبت رسیده است، متاسفانه علاقه شیوخ عرب به شکار هوبره سبب شده است هر ساله در فصل پاییز و همچنین فصل بهار که فصل تخمگذاری و جوجهآوری هوبره تعدادی از افراد سودجو و فرصتطلب که در قالب باندهای حرفهای از سوی عربها تطمیع می شوند، عمدتاً از استانهای جنوبی به زیستگاههای هوبره در نقاط مختلف کشور گسیل شوند و اقدام به زنده گیری و صید هوبره کنند. شکار هوبره با استفاده از تله مخصوص انجام میگیرد که این روش مستلزم قطع بیشمار بوته ها و درختچه های مناطق خشک بیابانی است. درختچه های تاغ که تنها پوشش غالب این مناطق است و فواید بیشماری هم برای محیط زیست و هم برای مردم دارد از بین میروند.
رفتارشناسی
این پرنده ها در دشت های وسیع که گیاهانی نظیر درمنه و قیچ دارد زندگی می کنند و در مناطق شنی و تپه ماهوری ریگزار ، مناطق بیابانی و نیمه بیابانی ، نواحی کویری با بوتههای پراکنده با علفهای کوتاه و حاشیه گندم زارهای بهاره و تابستانه و گاهی اطراف زمینهای کشاورزی نیز مشاهده می شوند .
درجه حرارت بدن این پرنده ۵/۴۱ درجه سانتی گراد می باشد . در هنگام صبح این دما به پائین ترین و در هنگام فعالیت و بعد از ظهر به بالاترین حد خود می رسد . تنظیم دما به وسیله پرها و کرکها و بالها و پاهای هوبره انجام می گیرد و هر قسمت از بدن که دارای پرها و کرکهای بیشتری است به همین نسبت میزان عایق بودن آن ناحیه بالاتر است .
درجه حرارت بالاتر از دمای بدن را با بال زدن تنظیم می کنند و در هوای گرم با له له زدن دمای بدن را کاهش می دهند . حرکت مخصوص بالها نه تنها تمایل پرنده نر به ماده را نشان می دهد بلکه در مقابل با رقیب نیز به کار می رود و همچنین بالهای خود را به صورت آویزان نگه می دارند که این حالت سبب جلب پرنده ماده می شود. میزان ضربان قلب هوبره در حالت استراحت و به طور طبیعی ۲۰۰ مرتبه در دقیقه میباشد که میزان تنفس اکسیژن با تعداد ضربان قلب هوبره با یکدیگر وابستگی داشته و به نوع فعالیت بدنی این پرنده نیز بستگی دارد . هوبره پرنده ای است که با توجه به محیط خشک و اصلی زندگی اش می تواند خشکی و تشنگی را به خوبی تحمل کند و دارای حالتی است که می تواند خود را با شرایط محیطی وفق دهد به طوری که می تواند مدت ها بدون آب و غذا دوام بیاورد[۱].
دم هوبره یکی از علائم مشخص کننده رفتاری در هوبره است . به طوری که هر گاه پرنده در حالت عادی باشد ، دم او پائین است و در حالت تهاجمی دمش به سمت بالا برافراشته میشود و سینه اش را به جلو می دهد و به حالت آماده باش و تهاجمی در می آید .
پرنده ماده ؛ تخم ها را در محل کاسه مانندی که معمولاً در شن انتخاب می کند و داخل آن را با شاخ و برگ پر می کند ، می پوشاند و همچنین هوبره در ناحیه های بیابانی یا شبه بیابانی تخمگذاری می کند که البته بیشتر تخمگذاری ها در طول ماههای بهار صورت میگیرد(شکل۲-۸).
به طور کلی لانه هوبره کم عمق است و پوشش گیاهی نیز در آن نقش دارد و به طور معمول هوبره در دامنه های کم شیب ، عموماً دامنه های غربی و نقاط مرتفع لانه سازی میکند . این آشیانه در زیر بوته ها و در لابه لای آنها ساخته می شود تا هم از آفتاب شدید و از دید دشمنان مخفی بماند . همچنین زمین ممکن است رسی نرم یا آذرین باشد که زمینهای رسی با کیفیت خاک قلیایی و پوشش گیاهی شورپسند بیشتر مورد توجه هوبره قرار میگیرند . بر اساس گزارشات ؛ در مجاورت لانه هوبره جمعیت کثیری از مورچه ها وجود دارند که ممکن است منبع غذایی مناسبی جهت ماده ها و جوجه ها باشد .
تخم های این پرنده قهوه ای کم رنگ مایل به خاکستری با لکه ها یا نقطه هایی به رنگ زیتونی است و پوسته تخم ها صاف و به شکل نسبتاً گرد است . هوبره یک روز در میان جمعاً سه تخم و گاهی نیز ۵-۴ تخم می گذارد . خوابیدن روی تخم ها پس از گذاشتن اولین تخم صورت می گیرد که همین عامل سبب جوجه درآوری ناهمزمان تخم ها می گردد . مدت زمان خوابیدن روی تخم ها۲۳-۲۱ روز طول می کشد و پرنده ماده در طی این زمان هر روز برای مدت کوتاهی لانه را به منظور تغذیه ، استراحت و تجدید قوا ترک می کند . در مدت زمان تخم گذاری و خوابیدن بر روی تخم ها پرنده ماده همیشه از یک مسیر مشخص و تعیین شده به لانه مراجعت می کند . در طی این مدت چنانچه کسی یا چیزی به لانه نزدیک شود ، پرنده ماده از ترس لانه را ترک می نماید و اغلب مشاهده می گردد که با ریختن فضولات خود بر روی تخم ها لانه را آلوده ساخته و دیگر به لانه مراجعت نمی نماید . همچنین در صورتی که تخم ها لمس شده باشند ، تخم ها را فاسد نموده و با شکستن تخمها منطقه قلمرو خود را ترک می کند .
هوبره در هر فصل فقط یک مرحله تخمگذاری انجام می دهد ولی در صورت تخریب لانه ممکن است تعدادی کلاچ مشاهده شود . البته در موارد کاملاً استثنایی ممکن است در طول سالهای خشک هوبره عملیات جفت گیری و جوجه کشی را انجام ندهد . بیشتر تخمگذاریهای هوبره در کشورهای تازه استقلال یافته شوری سابق ، مانند قزاقستان صورت می گیرد . اما در منطقه خارتوران استان سمنان نیز تخمگذاری این پرنده دیده شدن است . اخیراً تعدادی از آنها در این منطقه و همچنین پارک ملی دشت کویر دیده شده اند که نشان از بومی شدن آنها دارد . لازم به یادآوری است که هوبره نر روی تخم ها نمی خوابد و همچنین در تخمگذاری و نیز غذا دادن به جوجه ها هیچ مشارکتی ندارد اما انتخاب لانه و قلمرو در اختیار هوبره نر است . جالب است که ۳۰ درصد تخم ها بین ساعتهای ۳ تا ۶ بعد از ظهر و بیش از ۶۹ درصد تخم ها بعد از غروب آفتاب گذاشته می شوند .
همچنین دما (درجه حرارت) و بارندگی به عنوان مکمل های خود تنظیمی در شروع زمان تخمگذاری می تواند نقش مهمی را بازی کند . مثلاً با فراوانی میزان بارندگی ، دوره تولید مثل طولانی می شود و وزن تخم هوبره ۶۰ تا ۷۰ گرم می باشد . جوجه ها در بدو تولد ناتوان بوده و قادر به حرکت نیستند و تا چند روز از لانه دور نمی شوند و به طریق منقار به منقار توسط مادر تغذیه می شوند و بعد از آن در سن پنج تا شش روزگی خود مستقیماً شروع به خوردن غذا می کنند . پس از ۱۱ روزگی بال و شانه های جوجه ها با پر پوشیده می شود و در چهار هفتگی بدن جوجه ها کاملاً از پر پوشیده می شود . پس از گذشت یک ماه تا ۳۵ روز در مسافت های کوتاه و کم شروع به پرواز می کنند و تا دو ماهگی در کنار مادر خود باقی می مانند و بعد از آن آماده پرواز می شوند و می توانند به صورت دسته جمعی زندگی می کنند . ضمناً جوجه ها در هنگام بروز خطر با استفاده از همرنگی خود با محیط در میان بوته ها مخفی می شوند . در هنگام خطر پرنده ماده با ایجاد سر و صدا سعی می کند دشمن را به خود جلب نماید و چنانچه خطری باشد ، پرواز نموده و در محلی که مشرف به لانه باشد ، منطقه را تحت نظر می گیرد .[۱۲ و ۴]
دمای انتقال داده شده به تخم بر خلاف ماشین جوجه کشی به صورت انتقال مستقیم دما توسط پوست سینه هوبره صورت می گیرد . این دما که بایستی به تخم ها برسد حدود ۳۸ درجه سانتی گراد است که روی پوسته به۲/ ۳۷ درجه و درون و مرکز تخم به ۳۳ درجه و در زیر تخم به۳۴-۶ / ۳۱ درجه می رسد. تخم ها بایستی از حرارت مستقیم آفتاب در امان باشند چرا که حرارت ما بین ۴۲ تا ۴۵ درجه برای جنین کشنده است .
تغذیه
هوبره پرنده ای است گیاهخوار و همه چیزخوار و سیستم گوارش آن شبیه شترمرغ است و به کمک روده کور مواد غذایی که دارای سلولز می باشند را هضم می کند . هوبره فاقد چینه دان می باشد و غذای مصرفی از مری به پیش معده می رود و عملیات اولیه هضم شیمیایی به وسیله شیره معدی بر روی آن انجام می شود . دیواره ماهیچه ای ضخیم سنگدان به همراه سنگریزه های خشن موجود سبب تقسیم مکانیکی غذا به قطعات کوچکتر می شود . سپس غذا وارد روده کوچک شده و با اضافه شدن ترشحات روده ای به خصوص از لوزالمعده مواد مغذی جذب می شوند . مواد مغذی در روده کوچک جذب می شوند و تخمیر باکتریایی در روده کور و بزرگ صورت می گیرد . غذای هوبره جانوران بیابانی مثل مارمولک ، موش ، حلزون ، عقرب است که از این طریق پروتئین حیوانی خود را تأمین می کند و همچنین تغذیه این پرنده جهت تأمین پروتئین گیاهی آن غلات ، حبوبات ، علفهای سبز می باشد که این مواد در دستگاه گوارش به راحتی هضم و جذب می شوند[۱۱ و ۱]
دفع ادرار و مدفوع
دفع ادرار و مدفوع هوبره شبیه مرغ می باشد و ادرار و مدفوع با هم دفع می شود . این مدفوع دارای حالت چسبناک می باشد که از این مدفوع جهت دفاع از خوددر برابر پرندگان مهاجم استفاده می کند و به این صورت است که وقتی در آسمان مورد حمله قرار می گیرد با یک حرکت چرخشی به پشت پرنده مهاجم می رود و با پرتاب مدفوع چسبناکش به سمت پرنده مهاجم او را در مانور و پرواز دچار مشکل می کند . مدفوع با اصابت به پر و بال پرنده شکاری که عمدتاً بقری می باشد باعث درهم رفتن و چسبیدن پرها به یکدیگر شده و به صورت طبیعی تا فصل پرریزان با پرنده می ماند و حتی گاهی باعث مرگ او می شود .
به طور کلی خانواده هوبره بسیار آسیب پذیر است و به همین دلیل جمعیت آنها به شدت در حال کم شدن است . در حال حاضر جمعیت هوبره ها نیز کاهش فراوانی دارد و از دسته های بزرگ هوبره که در بیشتر دشت های کویری و استپی ایران دیده می شد ؛ اثر زیادی نمانده است . هوبره پرنده دشت های ایران است و در بیشتر دشت های هرمزگان ، بوشهر ، خوزستان و جنوب فارس دیده می شود .
در بهار و تابستان هوبره ها به دشتهای سردسیر مانند شهربابک و نگار در کرمان ، کالمند و هرات در یزد و توران در شاهرود می روند . اگر به طور مستقیم به طرف هوبره برویم فرار می کند . اما اگر به صورت دایره دور جانور بچرخیم به تدریج فاصله خود را با جانور کم کنیم ، هوبره بی حرکت در کنار بوته ها قوز می کند . در این حالت می توان تا فاصله چند متری به پرنده نزدیک شد.
با توجه به اینکه نسل این پرنده درحال انقراض است ، تنها راه نجات این پرنده تکثیر آن در محیط اسارت یعنی به صورت پرورش آن به سبک مرغداری است که در این محیط ها میتوان یک رابطه خوب و صمیمی مابین خود و هوبره ها برقرار کرد .
ارزیابی پرنده از نظر وضعیت ظاهری و سلامتی
رفتار و حالت پرنده، می تواند اشاره به شادابی و سلامت داشته باشد . پرنده سالم، سرزنده و هوشیار است. آراستگی برچیدن غذا و رفتار اجتماعی پرنده را بایستی بررسی نمود . هوبرههای ناسالم و مریض اغلب بی حس و حال ، افسرده و خواب آلود هستند. کنجکاوی آشکار و نوک زدن به اشیای رنگی نمونه هایی از علایم مشخص سلامت هوبره است . رفتارهای تهاجمی هوبره بیش از حد به خصوص در نر با آرامش گله مغایرت دارد اما یک حالت تهاجمی در فصل تولید مثل نشانه سلامت و آمادگی نر برای اعمال جنسی است . یک تیپ ضعیف به صورت کژمردگی ، خمودگی به همراه پرهای کرکی و خوابیده مشاهده می شود .
ژولیده بودن پر و بال نشانه کمی فعالیت است . کوتاه بودن نوک بال یا پایین و انحراف به اطراف می تواند نشانه همخونی باشد . گردن و بدن باید صاف باشد . بالها ممکن است دچار شکستگی یا دررفتگی باشد که بالها را در برابر آسیب حساستر می کند . در هوبره ها چشمها باید براق باشند و سیاهی چشم باید مدور باشد . فلسهای پا صاف و منظم باشد[۱۰ و۱]
جدول شماره ۱- صفات مثبت و منفی در هوبره
صفت |
مثبت |
منفی |
۱- رفتار |
سرزندگی و هوشیاری ، نظافت بدن ، برچیدن غذا ، کنجکاوی ، نوک زدن |
خواب آلودگی ، سستی ، ژولیدگی پرها در پشت |
۲- ظاهر |
||
سر |
چشمها روشن ، سرزنده و براق آرامش در حالت جفتگیری ، نوک صاف ، سیاهی چشم مدور |
چشمها دارای ترشحات کدر و بسته ، رنگ پریدگی سرها در دوران جفتگیری |
غشای مخاطی |
صورتی کمرنگ صاف مرطوب و براق |
دارای ترشحات متورم و قرمز |
گردن |
متحرک و راست – متقارن |
اسکولیوزوکیفوز – هماتوم |
بدن |
حالت افقی روی استخوان جناغ سینه ، عدم افتادگی شکم ناحیه کلواک بدون وجود چسبندگی و کثافات |
انحنای ستون فقرات |
پر |
نرم و براق و شفاف |
شکسته و افتاد ژولیده و به هم ریخته |
بالها |
متقارن |
شکستگی و در رفتگی عدم تناسب |
پاها |
متقارن – بافتهای متناسب ساختمان ماهیچه ای قوی رنگی بودن پولکهای ساق پاهای نرها |
پیچ خورده و زانوی خمیده انگشتان کج و خمیده آترومی عضلانی |
راه رفتن |
مستقیم ، یکنواخت و متقارن |
انحراف پاها به اطراف |
تصاویر و گردآورنده : دایره المعارف طبس
در صورت داشتن اطلاعات و تصاویر جدیدتر ؛ آنرا به همراه نام خود به آدرس tabasenc@yahoo.com ارسال فرمایید
“استفاده از مطالب سایت با ذكر منبع (www.tabasenc.ir) بلا مانع است”
buy zyban uk generic zyban
generic amoxil Amoxicillin without prescription generic amoxil 500 mg
buy amoxicillin and clavulanate potassium
purchase hydroxyzine online, purchase atarax online, buy atarax online, generic hydroxyzine, generic atarax, hydroxyzine mg, hydroxyzine online. atarax reviews
Atarax Online, Purchase Atarax, Atarax Price, Hydroxyzine Pam, Buy Cheap Hydroxyzine, Order Hydroxyzine Online, Hydroxyzine Online.
dapoxetine premature ejaculation
dapoxetine us fda approval dapoxetine reviews purchase dapoxetine
پاسخ دهید