پیرحاجات Pir hajat ، روستایی است از توابع بخش مرکزی و در شهرستان طبس استان خراسان جنوبی ایران. این روستا در دهستان پیرحاجات قرار داشته و بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۱۶۵ نفر در ۶۲ خانوار بودهاست. پیرحاجات یکی از روستا های تاریخی و زیارتی شهرستان طبس است که در صد کیلومتری شمال غربی این شهر قرار دارد .
مزار متبرك شیخ احمدبن اسحاق
مزار پیرحاجات
راجع به شخصیت خفته در زیر گنبد مدور و منور پیرحاجات (مرادی كه حاجت روا می كند) اجماع و نظر واحدی وجود ندارد ، اما قدر مسلم این است كه ایشان مسلمانی والا مقام واز پیروان مخلص ائمه اطهار بوده كه لیاقت و قابلیت ساختن بارگاهی عظیم توسط دوست داران و مریدان خویش در حدود 800 سال پیش را داشته است . مردم طبس بقعه پیرحاجات را به نام شیخ احمد ابن اسحاق وكیل امام حسن عسكری زیارت كرده و نذر ونیازهای نقدی خودرا درون ضریح آن والا مقام می ریزند و نذورات غیر نقدی خویش را به صورت قربانی و پختن حلیم بین زوار دیگر واهالی روستای پیرحاجات تقسیم می كنند . اغلب كسا نی كه به زیارت پیرحاجات میروند اعتقاد قلبی و عمیقی به این پیر بر حق دارند و معتقدند كه حاجتهای آنها را روا كرده و مرادشان را می دهد.
در منابع تاریخ گفته شده است كه نام پیرحاجات قبل از وفات شیخ احمدابن اسحاق «ایراوه»(1) بوده است كه مریدان ودوست داران شیخ از فرط عشق و علاقه ای كه به او داشته اند به «پیرحاجات» یعنی پیری كه حاجت های مردم را برآورده می سازد تغییر داده اند.
یا قوت حموی (متوفای 627 ه. ق)(2) حدود 850 سال پیش در خصوص روا كردن حاجات و كرامات پیر پیرحاجات در آنجا كه از پیرحاجات طبس سخن می گوید می نویسد : ( …….مردم این سرزمین از او كرامات زیادی نقل می كنند از آن جمله این است در وقتی كه شیخ به ایشان برخورد از او خواستند كه آب برایشان فراهم سازد ، وی سر به سجده گذاشت واز برای آنها از خدا آب خواست و ناگاه چشمه ای از میان كوه و سنگ جوشیدن گرفت و آب شیرین صاف و گوارا از آنجا فوران كرد . شیخ دست خود را روی آب گذاشت و گفت آرام باش و آب به اذن الهی آرام گرفت ).
پس ملاحظه می شود كه نه تنها مردم عامه كه نویسندگان بزرگی همچون یا قوت حْمُوی به كرامات شیخ احمد ابن اسحاق ایمان داشته اند . هم اكنون هم مردم موارد شگفت انگیز زیادی نقل می كنند كه حاكی از كرامات پیر پیرحاجات است ، از جمله این كه فرزند یكی از زوار از یكی از پنجره هایی كه در ارتفاع حدود 20 متری از كف گنبد قرار دارد به پایین پرتاب می شود . اما با كمال تعجب بچه از جا بلند شده و خودش را می تكاند و به بازیش ادامه می دهد و آب هم از آب تكان نمی خورد . این حادثه در جلو چشمان عده ی زیادی از مردم از جمله سید هاشم لطفی فاطمی (یكی از سادات پیرحاجات) رخ داده است.
در ارتباط با كرامات و حاجت روا نمودن پیر پیرحاجات مطالب زیادی به شكل نظم و نثر گفته شده است ابیات زیر قسمتی از قصیده ای است كه آقای علی قربانی جوان با ذوق پیرحاجاتی گفته است:
گر طـواف خانه جانـــان نبـاشد ممكنت رو به سوی شیخ احمد كن تو از روی وفا
حاجتت را خواه از شیخ احمد پاكیزه خوی كاو برآرد حاجتت با لطف و احسان خدا
او بود سرچشمـــة بی انــتهای معــرفت نایب بر حق مولا عسكری مرد خدا
تنها مدرك و سندی كه نشان میدهد كه بقعه پیرحاجات میتواند مدفن شیخ احمد ابن اسحاق وكیل امام حسن عسكری باشد مطلبی است كه در كتاب شیخ صدوق نوشته شده است . مردم منطقه طبس معتقدند كه شیخ احمد ابن اسحاق یكی از نواب امام حسن عسكری است كه در دوران امام هادی ( ع ) و امام جواد ( ع ) هم می زیسته و در خدمت این دو امام معصوم هم بوده است پس به دستور امام حسن عسكری جهت جمع آوری وجوهات شرعبه مردم خراسان و همچنین زیارت امام رضا از سامرا عازم مشهد میشود كه در بین راه در روستای پیرحاجات بیمار شده و به لقاء الله می پیوندد، پیكر مطهرش را در هما نجا ( پیرحاجات ) دفن می كنند و برایش بارگاهی ساخته و از آن پس مرقدش زیارتگاه اهل دل و دوستداران خاندان عصمت و طهارت می شود و تا كنون هم ادامه دارد.
در اینجا سندی را كه مردم منطقه طبس به استناد آن می گویند پیرحاجات بارگاه احمد ابن اسحاق قمی است و آن هم از كتاب ارزشمند شیخ صدوق استخراج كرده اند، می آوریم.
شیخ صدوق به نقل از سعد ابن عبد الله یكی از كسانی كه در آخرین سفر احمد ابن اسحاق همراه او بوده است می نویسد: «چون به 3 فرسنگی حلوان رسیدیم احمد ابن اسحاق تب كرد و سخت بیمار شد و چشم از جهان فرو بست» (3)
با توجه به این سند اگر این حلوان را همان حلوانی كه در حدود سه فرسنگی پیرحاجات است بدانیم می توانیم معنا كنیم كه احمد ابن اسحاق در هنگام برگشتن از مشهد بیمار شد و در پیرحاجات درگذشته است .
در اینكه پیرحاجات مدفن احمد بن اسحاق است مردم منطقه بویژه خدام آن هیچ شك و شبهه ای ندارند حتی یكی از خدام پیرحاجات بنام كربلایی حسین قربی كه در سال 1377 در سن 75 سالگی به رحمت ایزدی پیوست معتقد بود كه بدون شك پیرحاجات مدفن احمد ابن اسحاق وكیل امام حسن عسكری(ع) میباشد زیرا تا هفت جد او خادم همین پیر بوده اند و همین اعتقاد را داشته اند و همچنین به نقل از اجداد خود می گفت كه یك دختر هندی كه از مریدان این پیر بوده است بنای این بارگاه را ساخته است.
گردآورنده : دایره المعارف طبس
در صورت داشتن اطلاعات و تصاویر جدیدتر ؛ آنرا به همراه نام خودبه آدرس tabasenc@yahoo.com ارسال فرمایید
“استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع (www.tabasenc.ir) بلا مانع است“
پاسخ دهید