قدیمیترین ردپای مهرهداران عصر دایناسورها در ایران
قدیمیترین ردپای دایناسورها در ایران
دکتر شاهین زمان که مقاله مربوط به این کشف را هفته جاری در نشست انجمن دیرینه شناسی مهره داران در برلین ارائه داده با اعلام این مطلب گفت: در جریان ماموریت محوله از طرف مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در زمستان سال 1391 و برای اولین بار در منطقه طبس (استان خراسان جنوبی) طی مراحل نمونه برداری فسیل ها از نهشته های سازند نایبند که مربوط به حدود 203 تا 175 میلیون سال پیش (تریاس – ژوراسیک) هستند ردپاهایی در معدن پروده کشف شد.
پس از انجام مطالعات صحرایی مجدد، قالب گیری (قالب پلاستیکی و قالب گچی) و مطالعات آزمایشگاهی توسط تیمی از همکاران شامل دکتر نصرالله عباسی و دکتر مجید میرزایی عطا آبادی (دانشگاه زنجان)، دکتر زمان و دکتر مارتین کندرات از دانشگاه اوپسالای سوئد مشخص شد که این ردپا متعلق به تتراپود (Tetrapod) های کوچک اواخر تریاس- ژوراسیک و متعلق به جنس Batrachopus هستند.
وی خاطرنشان کرد: جنس Batrachopus از کوروکودیل شکل هایی هستند که بیشتر در اوایل ژوراسیک – و نیز اواخر تریاس – می زیسته اند.زمان با اشاره به این که ردپای این گونه تاکنون از آمریکای شمالی و اروپا نیز گزارش شده، اظهار داشت: کشف اخیر که قدیمی ترین ردپای مهره داران عصر دایناسورها در ایران می باشد در هفتاد و چهارمین نشست سالیانه انجمن دیرینه شناسی مهره داران در برلین (آلمان) که از معتبرترین کنفرانس ها جهت ارایه یافته های جدید دانشمندان و محققان از سراسر دنیا در زمینه دیرینه شناسی مهره داران است، ارائه شد. (1 )
اصلاح tetapod کلمه یونانی است که به معنای چهارپا می باشد و این اصلاح برای مهره داران به کار می رود . که این اصلاح برای چهار گروه از مهره داران که دارای 4 اندام حرکتی اصلی دو اندام جلوئی و دو اندام حرکتی خلفی ) هستند یعنی دو زیستان _ خزندگان _ پرندگان و پستانداران و بخش کوچکی از ماهی ها پذیرفته شده است . که این دسته از ماهی ها که pod tetra هستند گروه کوچک sarcopterygians ( ماهی های finned_lobe) می باشند . که اندام هایشان دارای یک مرحله گذرا بین ضمینه های جفت از شکل های ابتدائی و اندام تتراپود پنج انگشتی می باشد . در فیلوژی مختصر ، ارتباط بین sarcopterygian و دیگر گروههای اصلی ماهی در شکل 6 . 8 نشان داده شده است . برای بیولوژیت های تکامل ، اندام تتراپودها احتمالاً بیش از هر ساختاری یا ارکان دیگری در حیوانات به عنوان معیاری برای هر ایده حقیقی در تکامل در فولوژیکی در بیش از 150 سال سودمند هستند . چهار حیله مطالعاتی جهت تفکر در مورد تکامل اندام حرکتی تتراپودها وجود دارد . جنین شناسی توصیفی جنین شناسی تجربی . ژنتیک تکوین مولکولی و زیست شناسی دوران قدیم ( paleontology ) . با توجه به اینکه تکوین اندام حرکتی در هر تتراپود زنده می تواند مستقیماً بررسی شود سپس گسترده وسیعی از بررسی های مقایسه ای می تواند حاصل شود . اگر چه ماهی های ray _ finned و actinopterygians فاقد اندام حرکتی بیشتر تتراپودها هستند اما آنها دارای جوانه های اندام باله هستند که اغلب با جوانه های اندام تتراپودها همولوگ هستند . بنابراین این مهره داران می توانند اطلاعات مقایسه ای ازرشمند را در مورد تکوین اولیه اندام های حرکتی و مراحل اولیه تکامل اندام های حرکتی جفت را ارائه دهند . آثار فسیل ها در مورد تاریخچه تکاملی اندام های حرکتی تتراپودها نیز بسیار آموزنده می باشند . چرا که ساختار اندام حرکتی توسط ساختار استخوان ها تعیین می شود و چون استخوان ها جز ساختار محفوظ بدن می باشند . آثار فسیلی فراوانی از اندام های حرکتی تتراپودها وجود دارد . فسیلی از اولین فسیل حفظ شده از sarcoptergian ها در اوایل دومین بدست آمده است که اولین مدرک نمایان شده از اندام حرکتی تکوین یافته در دوران پالئوزرئیک میانی است . تاریخچه Sarcopteryq احتمالاً از دوران سیلورین آغاز می شود . با وجود اینکه هیچ مدرک فسیلی در این زمینه وجود ندارد با وجود نواقص و ابهامات در آثار Poleontobqicd حیوانات با اندام حرکتی وجود دارد فسیل ها در آنالیز تکاملی و تاریخچه اندام حرکتی تتراپود پنج انگشتی ارزشفراوانی دارند .
با بررسی های مقایسه ای گونه های زنده و فسیل های باقیمانده از آنان که منقرقض شده اند . دو مطلب مهم بیولوژکی تکاملی در مورد اندام تتراپودها به ما نشان می دهد . اولین مطلب این است که شباهت اساسی اندام حرکتی تتراپودها از سمندر تا انسان به عنوان یکی از شواهد کلیدی در ادعا Richard Owens جهت همولوژی اساسی ( پایه ) ساختارهای بین گونه های مهره داران که در ظاهر متفاوت هستند است . شکل اساسی اسکلت ضمیمه پنچ انگشتی ( در شکل g .7) نشان داداه شده است . در همه اندام های حرکتی جاوئی و خلفی یک گروه موازی از عناصر اصلی وجود دارد . عناصر خیلی قدامی تر یک استخوان منفرد را استیلولود ( Stylopod ) می نامند ( بازی اندام حرکتی جلوئی و ران اندام حرکتی خلفی ) عنصر بخش میانی را Zeugopod ( زند زبرین و زیرین در اندام حرکتی جلوئی و درشت نی و نازک نی در اندام خلفی ) گویند و عنصر خلفی تر تحت نام Autopod ( مچ ، کف دست و انگشتان اندام حرکتی جلوئی ، مچ کف پا و انگشتان اندام خلفی ). از دوزیستان تا پستانداران ، این عناصر و اعضا هولوگ قابل مشاهده آنها به دقت در اندام خلفی و جلوئی علی رغم گستره سیع تغییرات تکاملی از نظر اندازه نسبی و شکل درون گروههای فیلوژ نیکی ویژه از هم تشخیص داده می شود به نظر می رسد که جنبه اولیه Owens در مورد همولوژی در قرن 18 از طریق مرفولوژی تصوری و تحقیق بر روی الگوی معیاری در میان ارگاسنیم های مختلف داروین نیز مطرح شد آزموده گردید . که داروین بیان می کند این چنین همولوژی هایی یک اثر طبیعی از یک منبع مشترک نیایی است .(2)
- خبرگزاری ایسنا
- ژوپیتر
- sci-news
کلیه حقوق برای سایت ” دانشنامه طبس گلشن ” محفوظ است
استفاده از مطالب و تصاویر با ذکر منبع ” دانشنامه طبس گلشن ” مجاز است
پاسخ دهید