دیوان قنبر طبسی
“دیوان قنبر” اثر بجای مانده از آخوند ملا علی طبسی ( کریتی ) متخلص به «قنبر طبسی»از شعرای سدهی اخیر طبس میباشد که با آقا میرزا علی منشی باشی طبسی(۱۳۴۵ -۱۲۶۷ هـ ق) شاعر بلند آوازهی طبس،نیز همزمان بوده است.
وی اهل روستای کریت طبس میباشد.
علیرغم تحقیق و مطالعه پیرامون زندگی «قنبر» هنوز اطلاع دقیقی از محل وقوع فوت او به دست نیامده اما احتمالاً مرگش در دههی ۱۳۳۰ – ۴۰ قمری و جایی غیر از طبس اتفاق افتاده باشد زیرا مرحوم «قنبر»طی همین سالها نیز با مرحوم منشی باشی در مکاتبه بوده و اگر«قنبر» در طبس فوت می کرد بی تردید منشی باشی در آثار خود بدان اشاره می نمود .
کتاب مذکور در قطع وزیری به ابعاد ۲۴ * ۵ /۱۷ و با کاغذ نخودی رنگ است .آن چه بنظر می رسد نسخه ی کامل این کتاب باید بالغ بر سیصد صفحه باشد.
سطر آغازین آن بدین شرح است :
دست غیب آمد کنونم بردهن* طوطی نطقم فتاد از دَم زدن* هی هی ای ساقی بیاور جام می
سطر پایان کتاب که براساس شماره گذاری نگارنده صفحه ۲۴۹ می باشد بدین شرح است :
در روز جزا چه واگذارند مرا* احباب و عشیره خارکن یاد مرا*شاها چه مرا نوید مردن دادی
خط متن کتاب ؛ با خط نسخ بسیار زیبا نوشته شده و در حواشی آن خطوط تحریری با قلم جوهری مشکی اشعاری با تخلص «قنبر» دیده می شود که ظاهراً باید خط خود قنبر باشد و متن کتاب را باید کاتب دیگری آن را کتابت و خوشنویسی کرده باشد.
آغاز برخی از قصاید و غزلیات و اشعار که با کریمه بسم الله الرحمن الرحیم و یا باسمه تعالی شأنه و…شروع شدن کاتب با ذوق هنری خود و با طرحهای زیبا آن را مزّین نموده است
ذوق عرفانی در اشعار او و تخلصش به «قنبر» در جای جای قصایدو غزلیات و… مشهود است از جمله می گوید :
لیک در عصر احمد مختار *شدی از پرده خفا مظهر* زانکه باشی باو تو چون ز هرون
زابن عمران و یا زپیکر سر* دمک لحمک دمی لحمی* نفسک نفسیت بداد خیر
سفرش را مقر بقعر سقر* خسروا قنبر آمده که شود * قنبر قنبر تو را قنبر
او دراین کتاب به تاریخ سال ۱۲۲۵ هـ ق اشاره نموده که به دستور مرحوم عماد الملک به سفر حج رفته است. ودر محرم سال ۱۳۰۰ هـ ق مرحوم معصوم معلی شاه «نایب الصدر» در طبس به دیدن او رفته است. زیرا منشی باشی در نسخه ی خطی طرب به کرامتی در باره میرزا یحیی طبیب برادر ملاعلی کریتی و دیگراقوام او اشاره نموده می گوید: « سالی در منطقه کریت باران و تگرگی شدید باریده و تمام خانه های روستای کریت از بین رفته الا خانه میرزا یحیی و برادرش ملا علی و دونفراز اقوام آنان..»
مرحوم سیّد امین رضوی امینی (۱۳۸۸ -۱۲۹۷ خورشیدی) از شاعران طبسی نیز در کتاب «شمع المنور» خود که در سال ۱۳۸۶ خورشیدی چاپ و منتشر شده است، به حدیث کساء یمانی اثر طبع آخوند ملا علی کریتی«قنبر» اشاره می کند
از جمله آثاری که به دیوان قنبر اشاره داشت کتاب طرائق الحقائق صص ۷۲۸ -۷۱۲ بوده که می گوید:
از دیوان آقا ملا علی که گنجینه ای است مشحون از جواهر مدایح ائمه انام و رثای آن بزرگواران من باب تبرک بعضی از آن آورده می شود که تخلص «قنبر» می نماید».
پاسخ دهید