قنات مجموعه ای از چند میله و یك یا چند كوره زیرزمینی است كه بایستی كمتر از شیب سطح زمین آب موجود در لایه های آبدار مناطق مرتفع زمین یا رودخانه ها ، مرداب ها و بركه ها را به كمك نیروهای ثقلی و بدون كاربرد نیروی كشش، انرژی الكتریكی یا حرارتی تنها با جریان طبیعی جمع آوری می كند و به نقاط پست تر می رساند .
این اختراع بعدها از ایران به 36 كشور جهان منتقل شد مثلاً حدود 525 قبل از میلاد توسط ایرانیان به عمان و شبه جزیره عربستان و حدود 500 سال قبل از میلاد به مصر راه یافت و همین طور پس از میلاد یعنی در حدود 670 میلادی در شمال آفریقا و اسپانیا گسترش یافت . قنات در كشورهای مختلف نامهای متفاوت دارد در مجموع 27 اسم برای قنات وجود دارد ، نامهایی مانند كانات ، خنات ،خاد ،كاكو ریز ، چین اوولز ، فوگارا، مایون ، ایفلی ،نگولا، رتارا و فلح
عمیق ترین قنات كه قدمت آن به ورود آریایی ها باز می گردد قنات قصبه در گناباد است مادر چاه این قنات 350 متر عمق دارد طولانی ترین قنات در یزد است طول قنات زارچ به 120 كیلومتر می رسد و تعداد چاههای آن 2 هزار و 211 حلقه است كه عمری سه هزار ساله دارند قدیمی ترین قناتها در مناطق شهداد و بم حفر شده اند قنبر آباد شیخ بم همزمان با شروع كار ارگ بم حفر شده و قدمت قنات مادین شهداد به زمان مادها می رسد مهمترین عاملی كه طول قنات را مشخص می كند شیب زمین است كه با طول قنات رابطه معكوس دارد عجیب ترین قنات ، قنات دو طبقه مون در اردستان است كه 800 سال پیش احداث شده است ، یكی دیگر از قناتهای جالب ایران نیز قنات كیش است كه در سال 1371 كشف شد این قنات 2 هزار ساله برای جذب گردشگران تبدیل به یك شهر زیرزمینی شده است تا كنون 200 حلقه چاه در مسیر این قنات شناسایی شده كه فاصله هركدام از آنها با یكدیگر 14 تا 16 متر است سقف این قنات را لایه های مرجانی به ضخامت 2 تا 15 متر پوشانده است قناتی به نام قضا قورتكی هم در قزوین جریان دارد كه در مظهر آن گیاهی می روید كه خاصیت شفا بخش دارد، در میان شهرهای ایران ،یزد شهری است كه بر اساس قنات شكل گرفته است در این شهر حدود 45 رشته قنات وجود دارد كه برخی از آنها هنوز دایر هستند بطور كلی در ایران 32 هزار و 698 رشته قنات وجود دارد آب حاصل از همه قناتهای ایران چیزی در حدود 750 تا یك هزار متر مكعب در ثانیه است .
اچ ای وولف در كتاب قناتهای ایران درازای همه قناتهای ایران را 274 هزار كیلومتر عنوان كرده است بدین ترتیب طول همه قناتها 43 برابر طول دیوار چین با 6 هزار و 350 كیلومتر و 18 برابر قطر كره زمین با 14 هزار و 663 كیلومتر طول است .
اما آغاز تخریب قناتهای ایران به سال 1346 پس از برگزاری كنفرانس جهانی آب برای صلح بر می گردد كه در برنامه ای با عنوان سیاستهای مربوطه به توسعه منابع آب ایران و مشكلات و راه حل های آن حفر چاههای عمیق و نیمه عمیق در دشت های كشور و در حریم قناتها آغاز كه باعث افت سطح سفره های آب زیرزمینی و آبدهی كمتر قناتها شد همچنین زباله های خانگی ،صنعتی و بیمارستانی باعث آلودگی آب بسیاری از این قناتها شده است .
آنها كه امروز تلمبه های ساخت خارج را مشغول آب كشی در دشت های ایران می بینند شاید اهمیت قنات را فراموش كنند اما آنان كه به تاریخ این مرزو بوم و ابسته اند می دانند كه این لوله های آب باریك كه درون خاك جریان دارد چه سرمایه بزرگی برای این مردم بوده و این رشته آب را نصیب مردم این مملكت كرده است و بیش از سه هزار سال است كه این رشته های باریك مرتباً این مایه حیات را به روی خاك رساند و گل لاله ، گندم ،جو ، سیب و به پرورانده اند .
همیشه پیرمردهای این سرزمین بیل ها را به دوش گرفته و همین لوله آب را بر این خاك رهبری كرده اند قنات همیشه توجه می خواهد یعنی باید پاك شود كه آب آن خشك نشود قنات باید بیمه باشد و هروقت آب آن افتاد فوراً با پرداخت پول آب بازآید قنات یك اثر باستانی نیست بلكه نگاه به قنات باید بعنوان یك شیوه برتر استحصال آب و یك سامانه موفق بهره برداری از آب زیرزمینی و مهمتر از همه آمیخته با فرهنگ ،آداب و رسوم ، سنن ملی و مذهبی ایرانیان می باشد . كاریزهای شاهكارهای تمدن در ایران زمین بوده و میراث گرانبهای نیاكان زحمتكش ما در پهنه های خشك و كویری هستند.
نگذاریم كاریزها بخشكند آبادی ها از رونق بیفتند و دوباره خاك به جریان بیفتد و توده های عظیم شن آبادی ها زیر ضربات كوبنده خود مدفون سازد و ردپای قناتی را كه روزگاری چشم و چراغ آبادی بوده از بین ببرد .
جهت اطلاعات علمی در رابطه با قنات به مقالات کنفرانس بین المللی قنات به آدرس ذیل مراجعه کنید:
http://www.dezco.ir/maghalat/mad.htm
بخش اول : بخشی از قناتهای بخش مرکزی | |||||
ردیف | نام | آوا | عارضه | بخش | نقشه |
1 | ابراهيم آباد | Ebrāhimābād | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
2 | جنت آباد | Jannatābād | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
3 | چشمه جعفري | Češmeja’fari | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
4 | ذوق آباد | Zowqābād | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
5 | رودبار | Rudbār | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
6 | علي آباد | Aliābād | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
7 | فهالنج | Fahālenj | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
8 | محمدآباد | Mohammadābād | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
9 | موذن آباد | Mo’azzenābād | قنات | بخش مرکزی | جزئیات |
بخش دوم -قنات های بخش دستگردان | |||||
1 | چاه شيري | قنات | بخش دستگردان | جزئیات | |
بخش سوم – قناتهای بخش دیهوک | |||||
1 | احمدآباد | Ahmadābād | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
2 | اسكندريه | Eskandariye | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
3 | پروده | Parvade | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
4 | حاجي آباد | Hājiābād | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
5 | ده ته | Dehtah | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
6 | ده زدي | Dehzadi | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
7 | ده مير | Dehmir | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
8 | ده نو | Dehno | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
9 | دولت آباد | Dowlatābād | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
10 | زنوغان | Zanoqān | قنات | بخش دیهوک | جزئیات |
کلیه حقوق این پایگاه برای ” دانشنامه طبس گلشن” محفوظ است |
قنات در طبس:
آمارها نشان می دهد كه 213 رشته قنات با 900 كیلومتر طول طول 213 رشته قنات طبس برابری می كند با 1200 رشته قناتی كه در شهرستان تفت وجود دارد.
نام و طول 154 قنات بر حسب متر در طبس
گل كن ۵٠٠ تاج آباد ١٠٠٠٠ محمدیه حلوان ٩٠٠٠ گلستان ۴٠٠٠ بی بازگ ٨٠٠ نیستان ٢٠٠ چاه علی اكبر ١٠٠٠ بیوك ٣٠ ھرموك ۵٠٠ چیروك – مرگی و قصیان ٩٠ بیدكوه ١٠٠٠ معظم آباد ١٢٠٠٠ پیرحاجات – جشمھ ٢٠ بیشھ علیا ۵٠٠ امام زاده علی ٣٠٠ پیرحاجات – ا آباد ۵٠٠ تشكانان ۴۵٠٠ امیرآباد ١٠٠ پیرحاجات -سلو ١٠٠٠ ده تھ ٢٢٠٠ ابراھیم آباد ١٨٠٠٠ پیرحاجات – زین آباد ٢٠٠ ده شادی و كلاتھ ٨٠٠ احمد آباد ١٣٠٠ پیستان –نوجواد ١٢٠٠ ده غد ١۵٠٠ احمدیھ ٩٠٠٠ پرواده ١۵٠٠ دھنو ١۵٠٠ اسماعیل آباد ۴٠٠٠ گزو ۵٠٠ دھنو –کلاتھ اسماعیل ١٢٠٠ اسد آباد ۵٠٠ چكاب ١٠٠٠ دھنو – کاطم آباد ١۵٠٠ اشرفیھ ٧٠٠ ھمت آباد ١٢٠٠٠ حلوان – مھتاباد ۶٠٠٠ اصفھك – استخری ٢۵٠٠ ھمت آباد ٧٠٠٠ حلوان ١٢٠٠٠ اصفھك _- اسکندر آباد ٢٠٠٠ ھوس ۶٠٠٠ جوخواه ١٨٠٠ اصفھك – دھنو ١۵٠٠ مھدی آباد ١۴٠٠٠ خور سفلی –چشمھ حاج علی ۵٠ اصفھك – عمادیھ ٢٠٠٠ مھرونی ۵٠٠ خور سفلی – قنات بزرگ ١٠٠ اكبر آباد ٩٠٠٠ مامودر ١٠٠٠ خور علیا – ملا حسن ١٠٠ بھارستان ٢٢٠٠ محمد آباد ٢٣٠٠٠ خور علیا – میرایی ۴٠٠ توكل آباد ٢٠٠٠ محمد آباد ۶٠٠٠ خور علیا – حسن علی اکبر ١۵٠ بھشت آباد ٩۵٠٠ دوغ آباد ٢۵٠٠ شمس آباد ١٠٠ طبس – چشمھ طاھر ۵٠٠ جمز ١٨٠٠٠ شادوك ۵٠٠ گوشھ كمر ٨٠٠ دھشور ٧٠٠٠ زین آباد ٢۶٠٠ چاه پالیز ١٢٠٠ حاجی آباد ۵٠ سعید آباد ٢٠٠٠ چاه بلو ١٢٠٠ حاجی آباد ٨٠٠٠ كرد آباد ۶٠٠٠ چاه كم ٢٠٠٠ حاجی آباد ۴٠٠ كریت – میر عم ۵٠٠٠ چاه طرق سفلی ۵٠٠٠ دیھشك ١٢٠٠٠ علی آباد چكاب ۵٠٠ پاشنھ دران ٣٠٠٠ دیھشك بالا ١٢٠٠٠ عباس آباد ٢۴٠٠ پده ھا ۵٠٠ حجت آباد ١٣٠٠ عباس آباد چكاب ١۵٠٠ پده بید ١۵٠٠ خیر آباد ٨٠٠٠ عبدل آباد ١۵٠٠ چشمھ شیر ۵٠٠ حسن آباد ٢٠٠٠ غیض آباد ۶٠٠ ملوند ٢۵٠٠ دشتوك درزھی ۵٠٠ فھالنج – تقی آباد ٢٠٠٠ ھمت آباد ٣٠٠٠ حسین آباد خلیلی ۶۵٠٠ فھالنج ١۵٠٠٠ نوك ٨٠٠٠ خسرو آباد ١٢٠٠ فتح آباد ٩٠٠٠ مھدی آباد ١٠٠٠٠ رودبارفھالنج ٣٠٠٠ فخر آباد ۵٠٠ منصوریھ ٨٠٠٠ رحمت آباد ٢٠٠٠٠ فشا ١٠٠٠ آبخورگ ٣٠٠٠ رضویھ ٣٠٠ قوامید ٢١٠٠ محمد آباد ۵۵٠٠ سنگ آباد ۵٠٠ قنبر آباد ٣٠٠٠ محمد آباد ٣٠٠٠ زنوغان ۶٠٠٠ طبس –جشمھ جعفری ١٠٠٠ محمدیھ ١٠٠٠ زنوغان – کلاتھ خیر آباد ٢۵٠ طبس – جشمھ قنبر ١٠٠٠ میان آباد ١٨٠٠٠ نجات آباد ٨٠٠٠ زبركوه ١٢٠٠ حسن آباد ۴٠٠٠ نرم ١٨٠٠ شجاعیھ ۶٠٠٠ حسن آباد اعتماد ۴٠٠٠ نصرت آباد ۴۵٠٠ شیرآباد ١۵٠٠ حسن آباد شجاع ٨٠٠٠ امیرآباد ۴٠٠٠ زیرك آباد ١۵٠٠٠ یعقوبیھ ۶٠٠٠ احمد آباد ٩٠٠٠ كلآتھ رضاقلی ٢٨٠٠ سمبا ٣٠٠٠ ازبكوه ٣٨٠٠ كویر كاج ۴٠٠٠ شمس آباد ١٠٠٠٠ تپھ طاق ٢۵٠٠ كلشانھ ٢٠٠٠ عباس آباد ١٢٠٠٠ بژدغر ١۶٠٠٠ كال گز ١١٠٠ عبدل آباد ٢٠٠٠ ده محمد ٩٠٠٠ كاظم آباد ١٠٠٠٠ عشق آباد ١٨٠٠٠ دھنو ٣٠٠٠ كرغی ا یار ١٣٠٠ فتح آباد ۴٠٠٠ دلآكوك ۶٠٠٠ علی آباد ۶٠٠٠ قا’میھ ١۵٠٠٠ یلآق ١١٠٠ یوسف آباد ۵٠٠٠ حاجی آباد 18000
“Karez” redirects here. For settlements in Aghanistan and Iran, see kariz .
For the village named Qanat in Lorestan Province, Iran, see parah puneh
The qanat technology is known to have been developed by IRANIANS sometime in the early 1st millennium BC spread from there slowly west- and eastward
The value of a qanat is directly related to the quality, volume and regularity of the water flow. Much of the population of Iran and other arid countries in Asia and North Africa historically depended upon the water from qanats; the areas of population corresponded closely to the areas where qanats are possible. Although a qanat was expensive to construct, its long-term value to the community, and therefore to the group who invested in building and maintaining it, was substantial
Technical features
Cross-section of aQanat.
Qanats are constructed as aseries of well-likevertical shafts, connected by gently sloping tunnels. Qanats tap into subterranean water in a manner thatefficiently delivers large quantities of water to the surface without need forpumping. The water drains relying on gravity, with the destination lower than the source, which istypically an upland aquifer. Qanats allow water to be transported over longdistances in hot dry climates without losing a large proportion of the water toseepage and evaporation.
It is very common in theconstruction of a qanat for the water source to be found below ground at thefoot of a range of foothills of mountains, where the watertableis closest to thesurface. From this point, the slope of the qanat is maintained closer to levelthan the surface above, until the water finally flows out of the qanat aboveground. To reach an aquifer, qanats must often extend for longdistances.
Qanats are sometimes splitinto an underground distribution network of smaller canals calledkariz. Like qanats, thesesmaller canals were below ground to avoid contamination. In some cases waterfrom a qanat is stored in a reservoir, typically storing night flow for daytimeuse. An Ab anbaris anexample of a traditional qanat fed reservoir for drinking water in Persianantiquity.
The qanat system has theadvantage of being resistant to natural disasters such as earthquakes andfloods, and to deliberate destruction in war. Furthermore, it is almostinsensitive to the levels of precipitation, delivering a flow with only gradualvariations from wet to dry years.
در صورت داشتن اطلاعات و تصاویر جدیدتر ؛ آنرا به همراه نام خود به آدرس tabasenc@yahoo.com ارسال فرمایید
“استفاده از مطالب سایت با ذكر منبع (www.tabasenc.ir) بلا مانع است”
dapoxetine cdsco dapoxetine online pharmacy order dapoxetine
buy amoxil online uk amoxil reviews amoxil online without prescription
buy amoxicillin online canada
atarax e notpron, atarax de 25 mg – mimickingman.com. atarax online
Medscape – Pruritis, sedation, anxiety-specific dosing forVistaril (hydroxyzine), frequency-based adverse effects, comprehensive interactions, contraindications, …
dapoxetine india
dapoxetine medicine dapoxetine thailand generic dapoxetine
پاسخ دهید