emad-almolk _ tabas Governor
درمیان فرزندان علیمردان خان (خاندان شیبانی) نام امیر حسن خان فرزند دوم علیمردان خان درمیان مردم طبس از همه مشهورتر است وآن به خاطر موقوفات زیادی است که از خویش به یادگار گذاشته است.
مشهورترین این موقوفات باغ گلشن است که پس از از حدود دویست و چند سال قبل همچنان با اقبال عمومی مواجه است.
پس از امیر حسن خان علی نقی خان وپس از وی باقر خان (عمادالملک ) به حکومت رسیده اند .
اگر چه شهرت عمادالملک به امیر حسن خان نمی رسد اما با توجه به اهمیتی که عمادالملک نیز به مقوله وقف داشته است وبناهایی که پس از وی به یادگار مانده است او نیز یکی از به نام ترین حاکمان این شن شهر است که بااحداث حسینیه عمادالملکی نام نیکی را در میان متد یینین از خود به یادگارگذاشته است.
***********************
در مورد خلقیات ونحوه تعامل عماالملک با مردم مطالب زیادی در دست نیست . اگرچه خاطرات میرزاعلی منشی باشی ، منشی عمادالملک موجود است ودارای اطلاعات گران سنگی در باره تاریخ گذشته طبس می باشد . ۱
دیگراز مطالبی که در زمان عمادالملک نگاشته شده سفر نامه سون هدین است که وی در سال 1906 میلادی سفری به طبس داشته .نامبرده در مدت اقامت خود در باغ گلشن مستقر بوده و مورد عنایت عمادالملک قرارگرفته است . وی با آنکه عکس های زیادی را از طبس و اطراف آن وحتی مردم آن زمان گرفته است ولی عکسی از عمادالملک وهمراهانش را در کتاب نیاورده است .واز دیدار خود با عمادالملک تنها به یک پاراگراف کوچک بسنده کرده است :
<<شب عمادالدوله به همراهی زیادی به بازدید من آمد در بین همراهان او سید محترم پیری بود که شالی سبز داشت و عینک زده بود وریشش به سفیدی برف بود آنها با قدمهایی آهسته وپر طمطراق وارد باغ شدند آنقدر ساکت وآرام که مثل اینکه برای کفن ودفن می روند … حاکم ظرفی سفالی به من هدیه کرد که پر از خرما بود جای هسته خرما فندق گذاشته بودند و بعد خرما را در شکر خوابانده بودند ( در اصطلاح محلی به آن خرما کله گی می گویند ) هرگز هیچ کدام از نقات به من این قدر مزه نکرده بود . ( کویرهای ایران – ص 438 ) >>
– مرگ عمادالملک اول میرزا باقر خان 1311 هـ.ق (1272 هـ.ش 1894 م) (2) و پس از وی سه تن از فرزندانش به نامهای علی اکبر خان ، محمد رضا خان و میرزا ابوالقاسم خان به ترتیب به حکومت طبس رسیدند.
در کتاب نفوس ارض اقدس طوس آمده است که از ساکنان معروف محله سراب از محله های اعیان نشین مشهد می توان به «عمادالملک»، حاکم طبس اشاره کرد.
موقوفات عمادالملکی پس از موقوفه امیر حسن خانی از مهم ترین موقوفات شهرستان طبس به حساب می آید .
وقفنامه مشهوری از عمادالملک به کلاسه پرونده ی م – 65 /طبس در اداره اوقاف موجود است که 61 موردمصرف را شامل می شود مهم ترین این مصارف عبارت اند از:
1- اطعام وضیافت مومنین وفقرا در تمامی ایام ولادت و رحلت چهارده معصوم (ع) ودیگر روزهای شریف سال : مانند مباهله ودحوالارض
2- صرف مومنین در عید نوروز از شیرینی وتهیه کفش برای فقرا صلحا
3- صرف اطعام فقرا و ضعفا در عصر پنجشنبه و جمعه در تمام سال
4- صرف رونق مساجد طبس اعم از تعمیر ،پیشنمازی ، واعظی ، محدثی و ذاکری ومسئله گویی
5- تعمیر و اصلاح حوض و آب انبار و حمامهای خیرات و امام زاده حسین (ع) طبس
6- صرف دوا وغذای مرضای مسلمین وتجهیز و تکفین فقرا
7- صرف هزینه یک نفر طبیب جهت معالجه و تدریس علم طب در مدرسه علمیه
8- صرف دو نفر طلبه که مشغول تحصیل علم طب باشند
9- زیارت ائمه و سفر مکه
10- صرف قرائت قرآن برای چهارده معصوم (ع) و اموات واقف
منابع :
جغرافیای تاریخی شهرستان طبس –نوشته محمود امینی
کویر های ایران –نوشته سوین هدین –ترجمه پرویز رجبی
مجله وقف میراث جاویدان شماره سوم پاییز 72
وبلاگ دل نوشته ها -آقای مریدا
کتاب تاریخ منشی باشی
در صورت داشتن اطلاعات و تصاویر جدیدتر ؛ آنرا به همراه نام خود به آدرس tabasenc@yahoo.com ارسال فرمایید
“استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع (www.tabasenc.ir) بلا مانع است”
خاندان زنگویی بنی شیبان اهل عرب اباد دیهوک هستند
دوتا صید شد
سلام اگه میشه اسامی کسانی که در عکس همراه عمادالملک بوده اند نیز ذکر کنید
اسامی توسط کاشناس تاریخی در حال استخراج است و بزودی اسامی منتشر خواهد شد
پسران محمد باقر خان عماد الملك هم صاحب القاب دولتى بوده اند
على اكبر خان پس از فوت پدر لقب عماد الملك گرفت
محمد رضا خان هم لقب “عمادِ ديوان” گرفت
با سلام.لطفا راجع به همسران عمادالملک خصوصا همسری که در سن پنجاه سالگی عمادالملک با وی ازدواج کرد در حالی که ۱۸ ساله و اهل قم بود مطلب مستند بنویسید.این همسر صاحب خط و ربط بوده و سفرنامه ای هم دارد.