باغ مستوفی :
این باغ در شمال خیابان گلشن و در انتهای محله پهن کوچه ( په کو ) قرار دارد . در یادداشت های میرزاعلی منشی باشی اشاره ای به این باغ وجود دارد به این قرار :
«… باری مجدداً صدیق الممالک با احکام مالیاتی به طبس آمد و در باغ میرزا یوسف علی مستوفی پسر میرزا یعقوب منزل کرد که در انتهای محله پهن کوچه واقع و هنوز مشغول دید و بازدید بود که فتنه نایب حسن کاشی در طبس واقع شد که تفصیلش از این قرار است … »
بنای این باغ در سه ضلع جنوبی و شرقی و غربی ایجاد شده است و حوضی با طرحی خاص در وسط حیاطی که سه ضلع بنا ایجاد کرده است قرار دارد . این حوض در محور ایوان واقع در ضلع جنوبی که رو به شمال است قرار دارد و محور باغ نیز همین محور حوض و ایوان است . در ایوان کوچک که دو ستون در جلو دارد در ضلع غربی و شرقی بنا ساخته شده است.
با خروج از حیاط محاط شده در بنا ، به طرف شمال ادامه پیدا می کند و پر از درختان نارنج و خرما
این باغ دارای تزیین های متنوع رسمی سازی و گچبری است و طاقچه هایی دارد که با گچی تزیین شده است .دری که از تنبی به ایوان باز می شده بلند تا حد بالای طاقچه ها داشته ولی بعدها به ارتفاع آن افزوده و نوار گچبری را که از روی طاقچه ها می گذرد قطع نموده اند . در دو طرف ایوان دو دالان وجود دارد که از کف حیاط با سه پله به آن می رسند و از آنجا وارد تنبی می شوند ( نقشه های 7و8 ) این قسمت فضایی دلچسب و موزون دارد و نور ملایمی از روزنه های گچبری شده گنبد فوقانی به داخل راه می یابد . این فضا به وسیله بادگیری که در ضلع جنوبی آن است خنک می شود . قسمت هایی از این بادگیر برای خنک کردن زیرزمین به پایین ادامه می یابد . معماری این قسمت را با توجه به نقشه برشی که از روی پوشش و بادگیر تهیه شده ، می توان دریافت .
پوشش تنبی با رسمی سازی گچی شکل گرفته و با گچبری هایی تزیین شده است . در نقشه برشی دیگر از روی حوضخانه این بنا وجود دارد که معرف فضای داخلی و حجم داخل و خارج آن است . پوشش حوضخانه با طاق ها و رسمی سازی های فراوانی آرایش یافته است . فضای حوضخانه هرچه به خواهی خوب و راحت است و انسان در آنجا می تواند آسودگی ناشی از یک طرح و فضای خوب معماری را دریابد ، زیرا همه عوامل مثبتی را که معماری می تواند به انسان بدهد در اینجا جمع کرده اند و من در این فضا احساس نمودم که این جا جایگاهی است بی نقص و کامل برای زندگی در این منطقه .
منبع :
- گروه تاریخ دانشنامه طبس
- طبس شهری که بود – یعقوب دانشدوست
کلیه حقوق برای سایت ” دانشنامه طبس گلشن ” محفوظ است
استفاده از مطالب و تصاویر با ذکر منبع ” دانشنامه طبس گلشن ” مجاز است
پاسخ دهید